بررسی استعمال واژه حافظ در حدیث

تأمّلی در معنی واژه «دولت» و بررسی بیتی از حافظ

بررسی واژه های ترکی در دیوان حافظ

وجود واژه های ترکی در متون زبان و ادب فارسی نشانگر پیوند دیرینة این دو زبان با یکدیگرست و از آنجا که دیوان حافظ نیز – که غزل فارسی در آن به اوج شکوفایی و کمال خود رسیده از این تأثیرپذیری بر کنار نبوده است، در این مقاله سی و پنج واژة ترکی آن معرفی و کاویده و با استناد به منابع، ریشه شناسی شده است. امیدست که این مقاله بتواند با تحلیلی درست برای حافظ دوستان و حافظ پژوهان باشد.

تأمّلی در معناشناسی واژه «اسوه» در قرآن و حدیث

نقش اسوه و الگو در تکوین شخصیت آدمی و سعادت وی انکارناپذیر است. به همین سبب در آموز‌ه‌های دینی و دیگر علوم نیز به بحث الگوبرداری پرداخته شده است. واژه‌‌‌ی «اسوه» در این موضوع نقش کلیدی داشته و پرکاربرد است ولی به مرور زمان معنای اولیه‌‌ی آن مغفول واقع شده و غالباً فهم صحیح و کاملی از کاربردهای قرآنی و حدیثیِ «اسوه» صورت نگرفته ‌است. در این مقاله، معنای اصیل واژه اسوه، کاربردها و اقتضائات آن بازکا...

هاله‌های موسیقیایی در معنای دو واژه در شعر حافظ

آشنایی حافظ با موسیقی و همچنین آوازخوانی او از موضوعاتی است که حافظ‌پژوهان بر آن اتفاق­نظر دارند. دربارة اصطلاحات موسیقیایی به­کاررفته در اشعار او نیز بسیار سخن گفته شده است؛ اما واژه‌هایی را نیز می‌توان یافت که در عین­حال که معنی لغوی آنها در شعر حافظ مورد نظر است، هاله‌ای از معنای موسیقیایی هم آنها را احاطه کرده است؛ به گونه‌ای که بدون توجه به این هاله‌ها‌ی موسیقیایی، ظرایف هنری شعر حافظ به ‌...

بررسی ساخت واژه در اشعار عاشقانه حافظ

تاکنون غزل های حافظ از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است اما در این پایان نامه سعی شده است در بین غزل های عاشقان? حافظ ساخت واژه مورد مطالعه قرار گیرد. با توجه به موضوع این تحقیق و پس از بررسی های انجام شده در غزل های عاشقانه حافظ 551 واژ? مرکب غیرفعلی و فعلی و همچنین 586 واژ? اشتقاقی یافت شد. در میان واژه های مرکب غیر فعلی و فعلی، واژه های اضافه ای مقلوبی با 16 درصد بیشترین بسامد و واژه...

بررسی تطبیقی مفهوم واژه «ملکوت» در قرآن کریم و دیوان حافظ

ملکوت از واژگانی است که فهم صحیح و عمیق آن نقشی چشمگیر در تقویت نگرش توحیدی و عرفانی دارد. به سبب همین نقش محوری است که این کلمه در ادبیات غنی پارسی، به ویژه أشعار حافظ نیز بازتاب داشته است. ملکوت مفهومی تشکیکی است که معنای ساده و قابل درک آن برای همه، همان مالکیت مطلق خدای متعال و استناد همه اشیاء به اراده الهی و وصف خالقیت ا...